هجوم پناهجویانی که اخیراً از کشورهای فقیر و جنگ زده به سمت اروپا می آیند، حدس و تحلیلهایی را در اکثر شبکه های اینترنتی و تلویزیونی و روزنامه ها و غیره برانگیخته است. عده ای موافقند، دلیل موافقت خود را مفاد حقوق بشر می دانند که هر کس حق دارد مکان زندگی خود را انتخاب کند و حق معاش و امنیت و سرپناه دارد و جهان می بایست در آینده ای نزدیک به صورت دهکده ای کوچک اداره و مدیریت شود. عده ای دیگر مخالفند، دلیل مخالفت خود را جنگ و فروش سلاح و بی خانمانی و ترویج تروریسم می دانند و ورود مهاجرین را به کشورهای متمدن، کارگران ارزان و ترویج بزه کاری و مسایل اقتصادی و ناامنی در کشورهای میزبان، ارزیابی می کنند.
بحران مهاجرت
ایران فانوس، 16.09.2015
مهاجرت در طول تاریخ و زندگی اجتماعی همیشه وجود داشت. چه آن روز که قبایل به خاطر غنایم به جان قبایل دیگر می افتادند تا روزی که مردم برای فرار از بیماری و قحطی و خشکسالی و جنگ، جا و مکان خود را تغییر می دادند. اگرچه در گذشته مهاجرت ریشه در مسایل و مشکلات مذهبی و جنگ و زمین داشت، امروزه با تغییراتی، اکثر تغییرات و جابجایی مردم از نوع اقتصادی و سیاسی است.
هجوم پناهجویانی که اخیراً از کشورهای فقیر و جنگ زده به سمت اروپا می آیند، حدس و تحلیلهایی را در اکثر شبکه های اینترنتی و تلویزیونی و روزنامه ها و غیره برانگیخته است. عده ای موافقند، دلیل موافقت خود را مفاد حقوق بشر می دانند که هر کس حق دارد مکان زندگی خود را انتخاب کند و حق معاش و امنیت و سرپناه دارد و جهان می بایست در آینده ای نزدیک به صورت دهکده ای کوچک اداره و مدیریت شود. عده ای دیگر مخالفند، دلیل مخالفت خود را جنگ و فروش سلاح و بی خانمانی و ترویج تروریسم می دانند و ورود مهاجرین را به کشورهای متمدن، کارگران ارزان و ترویج بزه کاری و مسایل اقتصادی و ناامنی در کشورهای میزبان، ارزیابی می کنند.
مهاجرینی که از کشورهای دیگر وارد حریم کشور میزبان می شوند، همه از یک دست نیستند. از فقیر و جنگ زده گرفته تا روزنامه نگار و سیاسی و سرمایه دار، جزو پناهجویانی هستند که متاسفانه و در ابتدای امر همه در زیر یک سقف اسکان داده می شوند. در یکی از کمپهای پناهندگی آلمان که 100 پناهجو را از کشورهای مختلف پذیرفته بودند، از بیمار روانی تا معاون وزیر، همه زیر یک سقف اسکان داده شدند که اتفاقاً برای اولین بار به فرد دیوانه امتیاز قبولی دادند، ولی برای معاون وزیر دکتر نجیب الله که پاسپورت سیاسی نیز در دست داشت، بارها جواب ردی دادند. یا این که در همان کمپ پناهندگی، فردی از اریتره به نام کالی 23 سال از عمرش را سپری کرد، بدون این که جواب مثبت دریافت کند تا بتواند محل کمپ را ترک کند.
بنابراین ضمن این که همه گفتار و تفاسیر پناهجویان و حقانیت شان را نمی توان پذیرفت، همچنین کشورهای میزبان نیز معیار و منطق انسانی و سیاسی ارزشمندی در ارتباط با پناهجویان در نظر نگرفته و عملاً در بسیاری از موارد ارزش و اعتبار و حقوق انسانی و سیاسی پناهندگان را لوث کرده و زیر پا می گذارند.
این چنین است که به جز سیاستهای تحمیلی و سیاسی دولتمردان در ارتباط با پناهجویان، بسیاری از مردم میزبان و پناهجویان، از شرایط زندگی در کشورهای میزبان ناراضی اند. آتش زدن کمپهای پناهندگی در کشورهای میزبان و همچنین کارگران ارزان و بزه کاران و زندانیان و هجوم انبوهی از جوانان به سمت گروههای تروریستی، نشانگر پتانسیل عظیم نارضایتی در بین قشر پناهنده و خارجی است.
به جز تحلیلهای احساسی و ژستهای حقوق بشری که اخیراً رواج بیشتری یافته و در این شکاف، سوء استفاده و نفوذ اعضای تروریسم در صفوف پناهجویان افزایش خواهد یافت، تحلیل سومی نیز برای هجوم پناهجویان جدید و حتی قدیمی تر، وجود دارد، ضمن این که هزینه های حفظ و نگهداری و آموزش و حراست از آنها را کمتر خواهد کرد بلکه کمک شایانی به کشورهای جنگ زده و فقیر خواهد بود. راه دادن یا ندان به پناهجویان و به رسمیت شناختن حقوق انسانی و سیاسی آنان، اگر قصد سوء استفاده در آن نباشد، بی شک یک مسکن درد لاعلاج خواهد بود. اما کمک کردن به دموکراسی و حقوق بشر در ارتباط با کشورهای فقیر و جنگ زده، راه حل بهتری است، چه از جانب کشورهای میزبان و چه کشورهای فقیری که در ارتباط با حقوق بشر و دموکراسی، مشکل دارند و اینها بهانه ای است برای خروج نیروهای انسانی و سیاسی و سرمایه ها از کشورهایی که آنان به جد نیازمند سرمایه های انسانی و مادی هستند.
اگر قرار بر این باشد که در اثر جنگ و ویرانی و تروریسم، همه مردم اعم از عادی و سیاسی و روشنفکر و سرمایه های مادی از کشورهایی چون سوریه و عراق و افغانستان، خارج شوند، این کشورها با کدام نیرو و هزینه ترمیم و بازسازی خواهند شد؟
اگر کمک نهادهای حقوق بشری و بین المللی و کشورهای ثروتمند و پناهنده پذیر در ارتباط با کشورهای فقیر و جنگ زده به حل مسایل و مشکلات اقتصادی و سیاسی و حقوق بشری بیانجامد و معیار، ترویج دموکراسی در آن کشورها باشد، بی شک هزینه ها بسیار کمتر خواهد بود. ضمن این که هزینه جنگ و ناامنی در کشورهای فقیر پایین خواهد آمد، همچنین راه حلی خواهد بود برای مقابله با ترور و ناامنی که هر از گاهی گریبان کشورهای غربی را می گیرد.
به امید این که این راه حل سوم و راه حل جهانی، انرژی خود را در راستای ترویج حقوق بشر و دموکراسی در کشورهای فقیر و جنگ زده، قرار دهد و جهان نویی از نو ساخته شود.
کانون سیاسی ـ فرهنگی ایران فانوس
