کم‌کاری جامعه روشنفکری ایران درباره مسئله مهاجران

0
1466

این زمینه‌ها چقدر می‌تواند در وقوع جنایت علیه مهاجران موثر باشد؟ سعید پیوندی معتقد است در این مورد ما نه تنها با سکوت دولتی و رسمی مواجه هستیم بلکه نیروهای زنده جامعه ایران، روشنفکران و رسانه​ها نیز در این مورد کوتاهی کرده‌اند. او می‌گوید: «این گروه‌ها می‌بایست در طی ۳۰ـ ۲۰ سال گذشته و با افزایش حضور افغان​ها از یکطرف و افزایش برخوردهای منفی با مهاجران از طرف دیگر میدان​دار بحث در این زمینه می‌شدند و یک‌نوع تفکر جدید نسبت به همزیستی انسان​ها بدون تبعیض را مطرح می​کردند ولی متاسفانه چنین پویایی فکری و فرهنگی در جامعه ایران نه اتفاق افتاده و نه به از آن خبری​ هست.»

کم‌کاری جامعه روشنفکری ایران درباره مسئله مهاجران

ستایش قریشی؛ قتل یک کودک به دست کودکی دیگر

دویچه وله ـ 19.04.2016

دختری شش ساله پس از تجاوز کشته شده و جنازه‌اش با اسید سوزانده شده است. هیچیک از اینها تازه نیست؛ آنچه نگاه را خیره می‌کند وقوع این سه فقره جرم به دست یک کودک است.

یک نوجوان ۱۷ ساله که بر اساس قوانین بین‌المللی کودک محسوب می‌شود، کودک ۶ ساله‌ دیگری را می‌رباید، به او تجاوز می‌کند، او را با چاقو و به طرزی فجیع می‌کشد و بعد جنازه‌اش را با اسید می‌سوزاند.

اتفاقی که رخ داده بیشتر شبیه داستان فیلم‌های جنایی و ترسناک است اما این رویداد در جنوب تهران و در ورامین روی داده است. متهم که به قتل و تجاوز و سوزاندن جنازه اعتراف کرده پسربچه‌ای ایرانی است و مقتول یک دختربچه شش ساله افغان.

از زمان خبری شدن این قتل تا به امروز که سه روز از انتشار آن می‌گذرد، رسانه‌های فارسی زبان در داخل و خارج از کشور از جنبه‌های مختلف به آن پرداخته‌اند. اما آنچه پیش و بیش از همه در این جنایت ذهن را به خود مشغول می‌کند سن قاتل است. در حقیقت این جنایت یک کودک در قبال کودکی دیگر است.

سعید پیوندی استاد جامعه‌شناسی و علوم تربیتی در پاریس در گفت‌وگو با دویچه‌وله درباره شرایطی که می‌تواند یک کودک ۱۷ ساله را به سمت دست زدن به چنین میزانی از خشونت ببرد معتقد است جامعه ایران به​ اندازه کافی در مورد خشونت و خصلت ضدانسانی خشونت کار نکرده و وجدان عمومی به اندازه کافی در این مورد حساس نیست. به عقیده او «ما در ایران با نوعی سکوت اجتماعی گسترده در برابر خشونت مواجه هستیم.»

بیشتر بخوانید: واکنش‌ها به کشته‌شدن ستایش قریشی، دختر ۶ساله‌ افغان

از سوی دیگر خشونت به طور رسمی از برخی تریبون‌ها ترویج می‌شود. سعید پیوندی می‌گوید: «بسیاری از نهادهای رسمی و غیررسمی در ایران از طریق خشونت کارشان را پیش می​برند و دستگاه قضایی ما نیز آدم​ها را در ملاعام اعدام می​کند و شلاق می‌‌زند.​ در گفتمان عمومی دولتمردان ما همیشه حرف‌هایی که در آن بوی خشونت و واژه​های خشونت​آمیز هست فراوان وجود دارد. برای همین هم ما جامعه​ای هستیم که در مورد خشونت زیاد فکر نکرده، دیالوگ نکرده، با نسل جوانش وارد گفت​وگو نشده و در عمل روزمره و در رفتارهای اجتماعی​اش هم برخورد با خشونت را به​عنوان یک مسئله اجتماعی در دستور کار خودش قرار نداده است.»

این کارهایی که سیستم و جامعه ایران انجامشان نداده‌اند، باعث شده تا ایران در عرصه مدنی با نوعی خلا برخورد با خشونت مواجه باشد. به اعتقاد پیوندی این خلاء باعث می‌شود افراد و شهروندان هوشیاری لازم در مورد خشونت را نداشته باشند و به​راحتی بتوانند دست به چنین خشونت​هایی بزنند.

نبود ضمانت فرهنگی لازم برای برخورد با خشونت

تقریبا همیشه پس از وقوع چنین جنایات و رویدادهایی رسانه‌های داخلی ایران انگشت اتهام را به سمت پدیده‌های خارجی می‌گیرند؛ از فیلم‌های هالیوودی گرفته تا بازی‌های کامپیوتری.

شنیدن صوت13:32

گفت‌وگو با سعید پیوندی درباره قتل ستایش قریشی

واقعیت این است که خشونت اگر نگوییم نسبت به ۳۰ سال پیش بیشتر شده ولی مسلما مشهودتر شده است. این روزها با یک کلیک می‌توان فیلم سر بریدن یک زندانی توسط داعش یا سوزاندن آدم‌ها در قفس را دید.

فیلم‌های سینمایی نیز روز به روز بیشتر به سمت خشونت عریان پیش می‌روند. اما راه جلوگیری از تاثیرگذاری این پدیده، ممنوعیت آن نیست.

سعید پیوندی معتقد است: «جلوگیری از دسترسی به این نوع خبرها و این رویدادها در عمل غیرممکن شده و بنابراین ما باید بتوانیم در بخش فرهنگی و در بخش برخورد با نسل جوان​مان کار بکنیم تا تفکر سنجش​گرایانه در مورد خشونت تبدیل به یک مسئله جدی اجتماعی و عمومی در نظام ما شود، چه در رسانه​ها چه در جاهای دیگر. این بخشی​ست که در جامعه ما یا انجام نمی​گیرد یا بسیار ناکافی​ست و برای همین هم جوامعی مثل ما در مقابل چنین پدیده​هایی که می​توانند در آینده گسترده​تر هم بشوند کاملا بی​دفاع است و متاسفانه نتوانسته پادزهرهای لازم از نظر فرهنگی و اجتماعی را ایجاد بکند، برای اینکه خودش را از این آسیب​های بزرگ مصون نگه دارد.»

نبود آموزش جنسی و فاصله‌گذاری‌های جنسیتی

در ایران دیوار ضخیم و عریض و طویلی میان دختر و پسر و زن و مرد کشیده شده؛ دیواری که برپاکننده‌اش نه تنها قوانین و سیستم حکومتی که عرف و سنت و عادت‌های رایج در جامعه هم هستند.

این دیوار هرگونه برخورد عادی و انسانی میان دو جنس را یا غیرممکن و یا آنقدر سخت کرده که دو طرف اگر هم بخواهند نمی‌توانند باور کنند که وجود این دیوار بی‌معناست.

جدا کردن دختران و پسران دبستانی و در برخی موارد کودکستانی از یکدیگر، از همان سنین کودکی این پیام غیر مستقیم را در خود دارد که دنیای شما از یکدیگر جداست و راهیابی به دنیای طرف مقابل تنها از طریق ازدواج ممکن است.

همین دیوار هرگونه آموزش درباره روابط جنسی را هم غیرممکن کرده است چرا که با وجود این دیوار حتی روابط روزمره انسانی هم به سادگی شکل نمی‌گیرند چه برسد به روابط جنسی و اصولا نگاه غالب این است که رابطه جنسی تنها در چارچوب ازدواج جایز است و به همین دلیل آموزش آن هم تنها در آستانه ازدواج ضروری است.

Afgahnistan Protest gegen Ermordung eines afghanisches Flüchlingsmädchen im Iran

این فاصله‌گذاری عمیق چقدر می‌تواند در بروز خشونت‌های جنسی از قبیل تجاوز موثر باشد. سعید پیوندی می‌گوید: «جامعه ایران اصولا یاد نگرفته در مورد اصلی​ترین مسائلی که به زندگی شهروندانش مربوط می​شود، مثل مسئله جنسی یا مسئله خشونت در روابط جنسی، وارد یک بحث صریح و روشن و سنجش​گرایانه بشود و ما این بحث را کلا در جامعه​مان نداریم و برای همین هم نسل جوان ما در این مورد به​هیچ وجه به گونه‌ای سنجش​گرایانه و با فاصله​گیری فکر نکرده، آگاه نشده و در مقابل این نوع پدیده​ها مورد پرسش قرار نگرفته و در موردش کار فکری انجام نداده است.»

این “سانسور عمومی” درباره مسائل جنسی، رابطه جنسی را تبدیل به مسئله‌ای رازآلود و پرابهام برای جوانان کرده است. نبود آموزش‌های جنسی نیز بر این رازآلودگی افزوده است.

سعید پیوندی معتقد است ترکیب ناآگاهی با ابهام‌آمیز بودن رابطه جنسی‌می‌تواند یک جوان در سن بلوغ را به سمت چنین جنایاتی سوق دهد: «از آنجایی که یک نوع سانسور عمومی در مورد مسئله جنسی وجود دارد و رابطه دختر و پسر با انواع ممنوعیت​ها، ناگفته​ها و مسائلی شبیه این همراه است، همیشه برای یک جوان این مسائل می​تواند بسیار رازآلود باشد و به​خاطر همین هم خیلی موقع کشانده شدن به طرف چنین اعمال جنایت‌آمیزی می​تواند با کارهای خیلی ساده انجام شود، به جهت اینکه در این جامعه آن قدر ممنوعیت​ها وحصارها زیاد هستند که یک جوان نه در موردشان می​تواند با کسی صحبت بکند و نه عرصه عمومی به اندازه کافی و با صراحت با جوان​هایش در این موارد حرف می​زند.»

کم‌کاری جامعه روشنفکری ایران درباره مسئله مهاجران

در جنایت انجام‌شده علاوه بر آنکه مجرم یک کودک و بخشی از جرم هم تجاوز جنسی به یک دختر بوده، جنبه دیگری هم وجود دارد؛ مجرم یک ایرانی است و قربانی یک افغان ساکن ایران؛ به عبارتی یک مهاجر. مهاجری که از حق کار و تحصیل محروم است، مهاجری که نمی‌تواند برای فرزندش شناسنامه بگیرد، مهاجری که برای گذران زندگی مجبور به انجام پست‌ترین کارها با کمترین دستمزد است و مهاجری که نه تنها از هیچگونه کمک و حمایت دولتی برخوردار نیست بلکه جامعه نیز با نگاهی تحقیرآمیز با او برخورد می‌کند.

این زمینه‌ها چقدر می‌تواند در وقوع جنایت علیه مهاجران موثر باشد؟

سعید پیوندی معتقد است در این مورد ما نه تنها با سکوت دولتی و رسمی مواجه هستیم بلکه نیروهای زنده جامعه ایران، روشنفکران و رسانه​ها نیز در این مورد کوتاهی کرده‌اند.

او می‌گوید: «این گروه‌ها می‌بایست در طی ۳۰ـ ۲۰ سال گذشته و با افزایش حضور افغان​ها از یکطرف و افزایش برخوردهای منفی با مهاجران از طرف دیگر میدان​دار بحث در این زمینه می‌شدند و یک‌نوع تفکر جدید نسبت به همزیستی انسان​ها بدون تبعیض را مطرح می​کردند ولی متاسفانه چنین پویایی فکری و فرهنگی در جامعه ایران نه اتفاق افتاده و نه به از آن خبری​ هست.»

Afgahnistan Protest gegen Ermordung eines afghanisches Flüchlingsmädchen im Iran

این جامعه‌شناس به مقایسه وضعیت ایرانیان مهاجر در اروپا و آمریکا با غیرایرانیان مهاجر در ایران پرداخته و می‌گوید: «ما ایرانیانی که در خارج از ایران زندگی می​کنیم می​دانیم که فرزندان ما تا چه حد در محیط​​هایی که زندگی کرده​اند، می‌توانستند در معرض چنین مشکلاتی باشند، ولی همزمان فضای عمومی و حقوقی جامعه، افکارعمومی، رسانه​ها و به​خصوص نیروهای زنده و روشنفکران در این جوامع با تعصب از برابری حقوق مهاجران و بقیه افراد جامعه دفاع کرده​اند. برای همین هم بچه‌های ما به ​راحتی می​توانند در اینجا مدرسه بروند، پیشرفت بکنند و از همان حقوقی برخوردار بشوند که افراد خود این جوامع برخوردارند. ولی در ایران متاسفانه در این زمینه هنوز گام​های بسیاری باید برداشته شود که ما در برخورداری از حقوق عمومی، آموزش، بهداشت و همه​ امکانات اجتماعی به یک مهاجر درست مثل یک ایرانی نگاه بکنیم.»

اتفاقی که در همه جای دنیا می‌افتد

اخبار تجاوز، قتل، کودک‌آزاری و انواع جنایاتؤ اخباری بدون مرز هستند؛ اروپا و آمریکا نمی‌شناسند و آسیا و آفریقا را هم بی‌نصیب نمی‌گذارند. اما آنچه اینگونه اخبار را در کشوری مثل ایران از اروپا یا آمریکا جدا می‌کند، نوع نگاه جامعه و سیستم قضایی و حکومتی به آن است.

سعید پیوندی در این باره می‌گوید: «مهم​ترین چیزی که ایران را و شاید کشوری مثل ایران را با کشورهای اروپایی یا آمریکای شمالی متفاوت می‌کند، نوع برخورد رسانه​ها، جامعه و دستگاه حقوقی و قضایی با چنین مسائلی​ست. اینکه چه طور یک جامعه با اتفاقی که افتاده برخورد می​کند، واکنش نشان می​دهد و وجدان عمومی چگونه خودش را به پرسش می​کشد. این اتفاق در جاهای دیگر اگر بیفتد، تبدیل می​شود به یک بحث عمومی و یک دیالوگ جمعی در مورد رابطه​ای که بین زن و مرد وجود دارد، رابطه‌ای که با خشونت وجود دارد یا رابطه​ای که با خارجی وجود دارد. ولی در ایران متاسفانه این ابعاد باز نمی​شود، برای همین هم این خطر وجود دارد که چنین فاجعه​هایی دوباره تکرار بشوند و یا فاجعه​هایی که در این زمینه​ها اتفاق می​افتد، به اندازه کافی برای جامعه مطرح نشوند و در خفا بمانند و متاسفانه جامعه​ ما با یک نوع ناآگاهی با ابعاد واقعی چنین مسائلی روبرو باشد.»

شهیندخت مولاوردی، معاون امور زنان ریاست جمهوری ایران به خانواده ستایش قریشی، دختر شش ساله‌ای که به او تجاوز شد، با چاقو کشته شد و جنازه‌اش سوزانده شد تسلیت گفته است.

سخنگوی نیروی انتظامی ایران (ناجا) نیز دستور ویژه برای پیگیری این پرونده داده است. پدر ستایش گفته تنها خواهان قصاص قاتل است؛ پسر ۱۷ ساله‌ای که بر اساس قوانین ایران باید تا پایان ۱۸ سالگی در زندان بماند و در روز تولد ۱۸ سالگی‌اش اعدام شود.

آیا شاخک‌های جامعه ایران نسبت به خشونت از هر نوعش به اندازه کافی حساس شده‌اند؟

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

 

آرشیو موضوع : کودکان

کودکی که خاکستری نشد

کودکی که خاکستری نشد

او سه ساله بود که بتنهایی به سوئد آمد. پدر و مادرش که از اعضای «سازمان مجاهدین خلق» بودند فرزند را فدای ایدئولوژی کردند، راهی عراق و «کمپ اشرف» شدند و به گفته حنیف بالی «مادرها اجازه داشتند که در سال ۱ بار» با فرزندانشان تماس تلفنی بگیرند و «پدر او در کل عمر او ۲ …

لابی مریم رجوی به جرم تجاوز به ۵ پسربچه و پرداخت حق السکوت محکوم شد

لابی مریم رجوی به جرم تجاوز به ۵ پسربچه و پرداخت حق السکوت محکوم شد

لابی مریم رجوی به جرم تجاوز به ۵ پسربچه و پرداخت حق السکوت محکوم شد بی بی سی، یازدهم آوریل ۲۰۱۶:…  مقامات قضایی آمریکا گفته اند که دنیس هسترت، رئیس سابق مجلس نمایندگان آمریکا، سال ها پیش زمانی که به عنوان معلم و مربی کشتی مشغول به کار بوده دست کم ۵ پسربچه را مورد …

شناسایی ۵ هزار کودک خیابانی در کشور

شناسایی ۵ هزار کودک خیابانی در کشور

معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور گفت: بیش از ٩٠‌درصد کودکان خیابانی با پدر و مادر خودشان زندگی می‌کنند و بقیه هم نزد اقوام و آشنایان خود هستند. ‌درصد کمی از آنان به‌عنوان کودک خیابانی – به آن مفهومی که کودک شب در خیابان بخوابد- شناخته می‌شوند و این موضوع خیلی نادر است، حتی آنهایی هم که …

اجاره کودکان برای گدایی ‘روزی ۱۵ هزار تومان، فروش دو میلیون تومان

اجاره کودکان برای گدایی ‘روزی ۱۵ هزار تومان، فروش دو میلیون تومان

فرحناز ارفع، رییس سازمان داوطلبان هلال احمر امروز (دوشنبه ۱۰ اسفندماه) اعلام کرد کودکان برای “گدایی روزانه ۱۵ هزار تومان اجاره” داده می‌شوند و “قیمت فروش آنها نیز دو میلیون تومان” است. خانم ارفع گفت: “به همین دلیل در تلاش برای سر و سامان دادن زنان کارتن خواب هستیم اما مایل به رسانه‌ای کردن اقداماتمان نیستیم.” به گزارش تسنیم، …

کودکان سرباز

کودکان سرباز

در پیش‌نویس کنوانسیون حقوق کودک سازمان ملل، “کودک سرباز” به کسی گفته می‌شود که کمتر از ۱۸ سال سن دارد و به عضویت ارتش یا نیروهای شبه‌نظامی در می‌آید. این تعرف تنها شامل کسانی نمی‌شود که اسلحه به دست می‌گیرند یا مین خنثی می‌کنند، بلکه مواردی چون آشپزی، باربری، پیام‌رسانی، جاسوسی، سوءاستفاده جنسی و ازدواج اجباری را نیز …

کودکان بی‌هویت، آتشی زیر خاکستر

کودکان بی‌هویت، آتشی زیر خاکستر

لذا لازم است در این باره تدابیر لازم اتخاذ شود و یک تجدید نظر جدی در قانون مدنی صورت پذیرد تا از تبدیل شدن معضل کودکان بی‌هویت به یک بحران غیر قابل کنترل در آینده جلوگیری شود که شاید مهم‌ترین راه حلی که می‌تواند درخور توجه باشد دادن اعطای تابعیت از طرف مادران ایرانی به این کودکان …

سوءاستفاده از کودکان توسط داعش

سوءاستفاده از کودکان توسط داعش

خانواده ای که کودکان خود را به «داعش» بدهد ، ماهانه ۱۴۰۰ دلار در ازای هر کودک دریافت خواهد کرد. این مبلغ هنگفتی برای این خانواده هاست، زیرا ساکنان دو شهر فوق الذکر از زمانی که شبه نظامیان «داعش» آنجا را تصرف کردند با گرسنگی شدیدی روبرو شدند. اگر والدین با دادن فرزندان خود مخالفت کنند آنها را …

کودکان پناهجو در اروپا؛ ‘بچه یعنی کاسبی’

کودکان پناهجو در اروپا؛ ‘بچه یعنی کاسبی’

در جنوب ایتالیا بچه یعنی کسب و کار. بعضی مراکز پذیرش روزی ۷۵ یورو برای هر بچه‌ای که نگه می‌دارند می‌گیرند (در حالی‌که برای هر آدم‌بزرگ ۳۵ یورو می‌گیرند).چون مقام‌های محلی در شهرهای مختلف نمی‌توانستند به این همه پناهجو رسیدگی کنند، اجازه دادند مراکز خصوصی نگهداری کودکان تأسیس شود. اما در عمل کنترلی بر آنچه در این مراکز …

مهدی خوشحال: چه کسی مقصر نیست؟

مهدی خوشحال: چه کسی مقصر نیست؟

غرق شدن و عکس کودک سه ساله سوری را که در سایتهای مجازی دیدم، ساعتها حسرت خوردم. این کودک که به همراه برادر و مادر و تعدادی دیگر در دریا غرق شده اند، بهر تفریح و آب تنی نبوده، مسافر و توریست هم نبوده اند، بلکه مهمانان گم کرده راهی بودند که اولین کشور میزبان بر اساس رسالت …

کودکانی که فروخته‌ می‌شوند؛ از ۴۰۰ هزار تومان تا هشت میلیون‌

کودکانی که فروخته‌ می‌شوند؛ از ۴۰۰ هزار تومان تا هشت میلیون‌

روزنامه شهروند نیز همین امروز (چهارشنبه ۲۳ اردیبهشت / ۱۳ مه) گزارشی منتشر کرده از خرید و فروش کودکان در آمل و ساری. کسانی که در این گزارش میدانی با آنها گفت‌وگو شده اکثرا معتاد هستند و به دلیل اعتیاد مجبور به فروش کودکانشان شده‌اند. سودابه ۲۲ ساله یکی از این مادران است که یک سال پیش دو فرزند …

پاسخ ترک

لطفا نظر خود را وارد کنید
لطفا نام خود را اینجا وارد کنید