رمان های کارل مای و خاطرات چریک آلمانی

0
789

ارنست بلوخ فیلسوف و منقد ادبی میگفت آثار کارل مای بخشی از ادبیات آرمانگرایی رویایی است که کوشش میکند عطش آرزوهای غیر ممکن محرومین و جوانان رمانتیک را ارضا کند . جامعه شناسان دلیل موفقیت آثارش را به سبب خشونت زندگی ماشینی مدرن میدانند که انسانها را در محیط کار و در زندگی روزمره جوری بخود مشغول نموده که انها خصوصیات و احساساتی مانند عشق و محبت و خلاقیت و شوق و هنردوستی و کنجکاوی و شهامت و همدردی و آرامش و زیبایی و عرفان و خیالپردازی را فراموش کرده اند .  مخالفان کارل مای آثار اورا چرکنویس ادبیات سرگرم کننده و مبتذل بی ارزش میدانند و او را محصول فرهنگ استعماری غارتگرانه سرمایه داری غرب و دشمن زحمتکشان به حساب می آورند . سالهای 1910-1880 اوج استعمارگرایی امپراتوری آلمان با قدری تاخیر بود . در نظر منتقدین کارل مای سیاست استعماری آلمان را با ادبیات خود همراهی نمود .

رمان های کارل مای و خاطرات چریک آلمانی 

علیشاه سلطانی  ـ 04.07.2016

peter-jürgen  Boock ( 1951- ? )

karl May  ( 1842 – 1912 )

یورگن بووک ، چریک سابق 65 ساله ارتش سرخ آلمان(RAF)  و گروه  ” بادر – ماینهوف ” بعد از دهها سال زندگی چریکی و زندان ،و بعد از انحلال این سازمان چریکی  بعد از سقوط استالینیسم در اروپای شرقی ، مرتب در رسانه ها ظاهر میشود و سعی میکند به همه پرسشهای ژورنالیستها و ماموران مخفی امنیتی پاسخ دهد ، گرچه چنان زیرک است که فقط اطلاعات سوخته میدهد تا خود و رفقای سابق را به خطر نیتدازد . او چون برای هر سئوالی پاسخی دارد و معمولا داستان سرایی میکند و حتی در عملیات و خانه های تیمی هم که نبوده ، خاطره ای را تعریف میکند ، چپ ها و آنارشیست های آلمان به او لقب ” کارل مای مشی چریکی در آلمان ” را داده اند ، چون کارل مای در پایان قرن 19 میلادی گرچه هیچ وقت در خاورمیانه و بالکان و امریکای شمالی نبود ، دهها رمان پرفروش خاطره ای – سفرنامه ای در باره این کشورها  نوشت ؛ زمانی که بدلیل دزدی در زندانی در شرق آلمان بسر میبرد . کارل مای چنان باورمندانه این رمانها را نوشت که آنزمان غالب خوانندگان فکر میکردند او شخصا در ایران و کردستان و عراق و ترکیه و کشورهای بالکان و چین و میان سرخپوستان امریکای شمالی بوده و زندگی کرده است . حال غیرمستقیم یورگن بوک میان روشنفکران آلمانی سنبل خیالپردازی و داستانسرایی و لاف و گزاف و دروغ و تمسخر و خنده  در باره  سازمان ارتش سرخ و گروه بادرماینهوف شده است  . البته وی از این طریق خودش را تامین مالی می نماید و برای چند کتاب خود مشتری کافی  پیدا میکند .

حال در اینجا اشاره ای هم به زندگی و بیوگرافی و زمان و آثار کارل مای میشود . او میان سالهای 1912-1852 میلادی در شرق آلمان زندگی نمود و یکی از پرخواننده ترین نویسندگان نسل جوان تاریخ آلمان بود . ناشر او در سال 1962 اعلان کرد که رقم خوانندگانش در سراسر جهان به 175 میلیون رسیده است .

زمانیکه از او سئوال شد چرا صحنه و محیط حوادث رمانهایش را در شرق و یا محل سکونت سرخپوستان امریکا قرار میدهد ؟ او جواب داد چون در کشور خود خطراتی از جانب دولت و کلیسا و تیمارستان او را تهدید میکنند . عده ای هم با اغراق صلح خواهی او را از جمله نطفه های تشکیل سازمان ملل و اتحادیه خلقها میدانند . او در آثارش به سرنوشت مهاجرین آنزمان به قاره امریکا نیز میپردازد . در امریکا او به مشهوریت اینشتین و هرمان هسه رسیده بود .

ارنست بلوخ فیلسوف و منقد ادبی میگفت آثار کارل مای بخشی از ادبیات آرمانگرایی رویایی است که کوشش میکند عطش آرزوهای غیر ممکن محرومین و جوانان رمانتیک را ارضا کند . جامعه شناسان دلیل موفقیت آثارش را به سبب خشونت زندگی ماشینی مدرن میدانند که انسانها را در محیط کار و در زندگی روزمره جوری بخود مشغول نموده که انها خصوصیات و احساساتی مانند عشق و محبت و خلاقیت و شوق و هنردوستی و کنجکاوی و شهامت و همدردی و آرامش و زیبایی و عرفان و خیالپردازی را فراموش کرده اند .

مخالفان کارل مای آثار اورا چرکنویس ادبیات سرگرم کننده و مبتذل بی ارزش میدانند و او را محصول فرهنگ استعماری غارتگرانه سرمایه داری غرب و دشمن زحمتکشان به حساب می آورند . سالهای 1910-1880 اوج استعمارگرایی امپراتوری آلمان با قدری تاخیر بود . در نظر منتقدین کارل مای سیاست استعماری آلمان را با ادبیات خود همراهی نمود .

او با کمک رمانهای ماجراجویانه و سفرنامه ای خود نه تنها سیاست استعماری بلکه ایدئولوژی و اقتصاد و توسعه طلبی استعمارگران را پشتیبانی نمود چون آنها بدون حمایت ادبی و فرهنگی کارل مای توانایی سازماندهی هزاران نیروی جوان برای ارسال به کشورهای مستعمره شده را نداشتند .

پیش از کارل مای نویسندگان و شاعران مشهور دیگری مانند آلساندر دوما و والتر اسکات و سویفت و کوپر و زاماروف و شاتوبریان و شیلر و دانته و هومر آثار سیاحتی سفرنامه ای نوشته بودند گرچه نه دانته مسافر جهنم و نه شیلر به سوئیس رفته بود . قره بن رمزی یکی از قهرمانان رمانهای کارل مای یک وسترن و گانگستر پایان عصر استعمار اروپایی است .

کارل مای در غالب آثارش مبلغ نوعی اخلاق مسیحی است که مطابق علایق مسیونرهای مسیحی اروپایی در کشورهای جهان سوم است . خوانندگان آثار او معمولا جوانان 18-10 ساله بودند . رمان سرخپوستی “وینه تو” و رمان خاورمیانه ای “کردستان وحشی”  از مشهورترین آثار او هستند که به صورت فیلم نیز درآمده اند .

از جمله دیگر آثار او – اردستان و چینستان ، فراخستان ، شاه قاچاقچی ، وصیت نامه قلابی ، ماموریت شاهانه ، از بغداد تا استانبول ، در سرزمین مهدی ، دیکتاتور در دهکده ، شیخ نفتی ، کاروان برده فروشان ، توطئه در استانبول ، قزاقها ، قبر کولی ، جزیره محکومین ، زندگی و مرگ من ، درویش دره مرگ ،  هستند .

کارل مای سعی کرد از درون زندان نامهایی ساختگی ولی شرقی یا سرخپوستی برای قهرمانان رمانهایش بیابد ، مانند – محرمه ،مرزینه، جلیقه ، ربانا ، شکره ، گل شیراز، گل گدا ، حفیظ سوخار ، خواص باشی ، عبده افندی ، مخرج الدوله ، باش نظیر، حسن آل چربی ، زنده دور ، آقا دوبار ، سلیم حاج صواب ، مراد نصیر ، حسن الکبیر و غیره .

طبق ادعای رسانه ها در سالهای اخیر در کتابخانه های زندانهای اروپا غیر از رمانهای هری پوتر آثار کارل مای از جمله پرخواننده ترین کتابها بین زندانیان هستند .

 

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

فرازی از کتاب “سراب آزادی”

آرشیو موضوع : تاریخ، فرهنگ و هنر

شب بزرگ سینمای ایران در جشنواره مسکو

دختر آخرین ساخته میرکریمی، موفق شد جایزه بهترین فیلم جشنواره مسکو را از آن خود کند؛ همین طور جایزه بهترین بازیگر مرد برای فرهاد اصلانی و همچنین جایزه فیلم برگزیده تماشاگران. میرکریمی که چندین بار در جشنواره مسکو شرکت کرده، برای مخاطبان روس، فیلمساز نام‌آشنایی است؛ فیلمسازی که پیش‌تر هم با فیلم «به همین سادگی»، جایزه بهترین …

والتر بنیامین ، خودکشی روشنفکر رادیکال

بنیامین میگفت نقد باید بدون تعارف و جدی باشد و نه دوستانه و چاپلوسانه . او بعدها در دههای 60 و 70 قرن گذشته یکی از متفکرین جنبش جوانان غرب گردید . مارکسیسم خصوصی او را از نوع برشت ، آدرنو ، لوکاچ ، بلوخ ، و هورکهایکر میدانند . بنیامین نویسنده را یک کارگر روشنفکر میدانست که …

ریشه‌یاب زبان آلمانی

۲۷ ساله بود که اولین چاپ واژه‌نامه ریشه‌یاب زبان آلمانی را منتشر کرد که تا کنون به چاپ ۲۵ رسیده و مهم‌ترین اثر در نوع خود و مورد قبول همه فرهیختگان آلمان است. کلوگه برای ادامه این کار از سال ۱۹۰۰ به مدت ۱۴ سال مجله‌ای با عنوان “پژوهش در واژه‌های آلمانی” (Deutsche Wortforschung) منتشر می‌کرد که هم …

روایتی از فیش حقوقی مهندس بازرگان در دوران نخست‌وزیری

مهندس هاشم صباغیان وزیر کشور دولت موقت در خاطره‌ای از مهندس بازرگان می‌نویسد:” چندماه از نخست‌وزیری مهندس مهدی بازرگان گذشته بود که فیش حقوقی ایشان از حسابداری نخست وزیری رسید. بازرگان نگاهی به آن افکند و گفت: مگر این مردم چند بار باید به من حقوق بدهند من حقوق بازنشستگی را از دانشگاه دریافت می‌کنم و آن نتیجه …

شاعر جهان وطن پاسپورت نداشت

ناظم حکمت همچون نیما یوشیج، پدر شعر نو در ترکیه ، و همچون صمد بهرنگی کوشید تا  در میان نسل جوان و روستاها به روشنگری بپردازد . او همچون بیژن جزنی یکی از زندانیان سیاسی مقاوم زندانهای مخوف ترکیه بین سالهای 1950-1938 ، و همچون بزرگ علوی نماینده ادبیات مدرن بخشی از رنجبران جامعه ترکیه بود . وی …

فرازی از کتاب “سراب آزادی”

در ساختار کاری مجاهدین خلق فضا به گونه ای بود که سازمان دهی کار برای افراد فقط توسط مسئولین بالا مشخص می شد و نیروها اجازه انتخاب امور مورد علاقه خود بر اساس تخصص های فردی شان را نداشتند. افراد مرتبا از نقطه ای به نقطه دیگر چه در عراق و چه در خارج جابجا می شدند. مسئولیت …

معرفی کتاب اسلام رادیکال، مجاهدین ایرانی

این نوع کتاب­ها بر مسیر پر پیچ و خم و پر هزینه­ ای که آمده ایم درنگ می­کند و چشم ما را به راهی و هدفی که در پیش داریم، بیش از پیش باز خواهد گشود. متاسفانه طی سالیان گذشته نه مجاهدین و نه سایر جریانات و سازمان­های سیاسی چپ، هیچکدام کتابی و تحقیق و تحلیلی بالنسبه به …

اعتراض شجریان به حضورمجاهدین درکنسرتش

اعتراض شجریان به حضورمجاهدین درکنسرتش آنهایی که اهداف سیاسی دارند دنبال یک جمعیتی مفت و مجانی می‌گردند که آنجا اعمال سلیقه کنند.من گفتم حق این کار را ندارید چون مردم به خاطر من و گروهم آمده بودند که موسیقی گوش کنند، آنها نیامده‌اند که شعار سیاسی گوش کنند.یک بار مجاهدین این کار را کردند. هر بار یکی از این‌ها …

گوته ، پنجمین نابغه ادبی کلاسیک غرب .

 گوته سرچشمه هنر و ادبیات واقعگرا را در ادبیات مردمی و فولکلوریک خلقها و در طبیعت میدید . درک او از هنر رابطه ای تنگ با درک او از طبیعت دارد و میگفت هنر باید مقلد و انعکاس طبیعت باشد . اواز انسانها میخواهد که برای عملی کردن شعار آزادی و عدالت هیچگاه دست از کوشش برندارند . …

عملیات مخفی ارتش آلمان در خاک ایران

سروان فریتس کلاین قبل از آغاز جنگ جهانی اول، وابسته نظامی سفارت آلمان در تهران بوده است. او با فرهنگ ایران کاملا آشنا بود و زبان فارسی می‌دانست. کلاین با آغاز جنگ به برلین فراخوانده شد. طراحان نظامی دولت پروس در پی ضربه‌زدن به نیروی دریایی بریتانیا به این نتیجه می‌رسند که باید تاسیسات کمپانی نفتی ایران و …

      

                  

 

پاسخ ترک

لطفا نظر خود را وارد کنید
لطفا نام خود را اینجا وارد کنید